مسمومیت با سود پرک
مسمومیت با سود پرک
کاستیک سودا و عوارض حاد آن :
مسمومیت با سود پرک ، عوارض حاد ناشی از تماس کوتاه با غلظت های زیاد سدیم هیدروکسید رخ می دهد که شامل تحریک و التهاب و سوختگی پوست ، چشم ، بینی، نای و حنجره می باشد .
گاهی استشناق میزان زیاد هیدرکسید سدیم منجر به تورم حنجره و بیماری های انسدادی ریوی غیر قابل برگشت می گردد.
علائم اولیه بلع شامل درد شکم و استفراغ میباشد .
پرفوراسیون یا سوراخ شدن سیستم گوارش معده-روده ای و شوک هم امکان دارد رخ دهد
ولی این حادثه تا چند ساعت پس از بلع علائمش ظاهر میگردد .
تماس با محلولهای ۵۰ – ۲۵% سبب ا لتهاب فوری پوست میگردد ولی غلظتهای کم ( زیر۴% ) سبب تحریک پوستی نمی گردد مگر اینکه چند ساعت تماس طول بکشد .
تماس چشمی سبب سوختگی و گاهی سبب آسیب دائمی چشمی می گردد ولی تشخیص
شدت آسیب چشمی مقدور نمی باشد مگر آنکه ۷۲ ساعت از تماس گذشته باشد.
سود پرک و کلیات آن:
هیدروکسید سدیم بشدت خورنده بوده و یک تحریک کننده قوی دراثرتماس از راههای مختلف می باشد.
( تنفسی ، گوارشی ، پوستی و چشمی ) هیدروکسید سدیم سبب سوختگی شدید و آسیب دائمی بافت های در تماس میگردد .
مکانیسم سوختگی دوگانه است سوختگی حرارتی ناشی از ترکیب سدیم هیدروکسید با رطوبت
و متعاقب آن ایجاد گرما و نیز سوختگی شمیایی ناشی از واکنش با ملکولهای ارگانیک .
ذرات منتشر در هوای هیدروکسید سدیم خیلی تحریک کننده برای سیستم تنفسی فوقانی می باشد و ممکن است سبب ادم ریه شود .
سدیم هیدروکسید سریعا در تماس با بافت ها واکنش داده ، لذا سمیت سیستمیک ایجاد نمی کند
یعنی عوارض در محلی دوراز نقطه تماس ایجاد نمی کند .
عوارض مزمن سود پرک :
عوارض مرمن ناشی ازتماس طولانی با غلظت های کم هیدروکسید سدیم منتشردرهوا رخ
می دهد که شامل التهاب بینی و گلو ،درد قفسه سینه ،کوتاهی تنفس و زخم مجرای بینی می باشد
و تماس فرمن پوستی ممکن است سبب درماتیت گردد .
تماس پوستی با کاستیک سودا :
تماس پوستی با گرانولهای سدیم هیدروکسید یا محلولهای غلیظ سبب سوختگی های شیمیایی و حرارتی شده که منجر به آسیب عمیق بافتی می گردد .
متعاقب تماس با محلولهای ۵۰-۲۵% التهاب وتحریک طی ۳ دقیقه ظاهر می گردد
سوختگی بصورت نرم و مرطوب وخیلی دردناک می باشد .
تماس با شدت کمتر سبب التهاب، قرمزی و تورم می گردد .
تماس با محلولهای رقیق سدیم هیدروکسید برای چندین ساعت سبب درد نمیگردد
اما سوختگی های شدید می تواند رخ دهد،
اگر ماده شیمیایی سریعا با شستشو از پوست رفع نگردد . تماس کوتاه با میزان کم متعاقب بهبود سریع ،سبب عوارض تاخیری و یا طولانی مدت نمی گردد .
تماس مزمن پوستی ممکن است سبب درماتیت شود .
تماس چشمی با سود پرک:
تماس چشمی با گرانولهای هیدروکسید سدیم یا محلولهای غلیظ می تواند پروتئین های چشم را هیدرولیز کرده ،سبب سوختگی شدید و آسیب چشمی گردد .
ضایعات سطحی،تخریب سلولی، التهاب و کدورت قرینه ممکن است رخ دهد .
زخم ممکن است چندین روز پس ازتماس نیز پیشرفت نماید .
عوارض شدید شامل کاتاراکت،گلوکوم ،چسبندگی پلک به قرنیه،کوری و از دست دادن چشم میباشد.
مواجهه تنفسی با سودپرک:
استشناق ذرات ریز یا غبار سدیم هیدروکسید سبب تحریک دهان،بینی،گلو و مجاری تنفسی فوقانی می گردد .
درصورتی که تماسها تکرار شونده و یا طولانی باشد ممکن است تحمل نسبت به این اثرات رخ دهد
غلظتهای بالا برای سیستم تنفسی فوقانی خیلی تحریک کننده است و ممکن است سبب ادم ریه شود .
شرایطی که می تواند دراثرتماس طولانی مدت رخ دهد شامل گرفتگی صدای مداوم و سندرم اختلال واکنش مجاری هوایی (RADS) می باشد
که این نوعی از آسم ناشی از مواد شیمیایی و محرک می باشد .
مواجهه گوارش با سودپرک :
بلع سدیم هیدروکسید سبب زخم های شدید و سریعا خورنده دهان ، مری و معده می گردد .نکته مهم قابل ذکر اینست که فقدان سوختگی واضح و قابل رویت در دهان وجود سوختگی مری را رد نمیکند .
بلع فورا دردناک و سخت می شود و آبریزش ازدهان بطور زیاد وشایع رخ می دهد .
درد شکم و قفسه سینه اغلب وجود دارد .
استفراغ ، افتادن به روی شکم و ضربان تند و ضعیف و کولاپس ممکن است رخ دهد .
درافرادی که بهبود میابند ، زخم فشارنده مری و سیستم گوارشی ( معده-روده ای) درنهایت ممکن است رخ دهد .
گزارشاتی از سرطان SCC مری در مدت زمان طولانی ۴۲-۱۲ سال پس از بلع مشاهده شده است
اما این کانسرها به نظر نمی رسد که ناشی از اثر کارسینوژن مستقیم سدیم هیدروکسید باشد .
شرایط مستعد کننده :
افراد با بیماری های تنفسی ، چشمی و پوستی قبلی، ممکن است نسبت به سدیم هیدروکسید حساس تر باشند . افراد با گلوکوم نباید در معرض رطوبت و یا غبار سدیم هیدروکسید قرارگیرند زیرا که آن فشار چشم را بالا .می برد .
تماس همزمان با مواد شیمیایی تحریک کننده و خورنده دیگر ،ممکن است اثرات سمی هیدروکسید سدیم را تشدید نماید .
افزایش حرارت و دمای محیط کارمیزان سمیت راتشدید می نماید .
کمک های اولیه :
الف) چشم :
سریعا چشم ها را برای ۱۵دقیقه شتشو دهید درحالیکه پلکها را به بالامیبرید .
رسیدگی پزشکی باید فورا شروع گردد .
ب) پوست :
قطع سریع تماس پوستی حیاتی است .
لباس و کفش های آلوده را درآورید سریعا پوست را حداقل برای۱۵دقیقه با مقادیرزیاد آب، شستشو دهید .
لباسها را قبل از مصرف،دوباره بشویید.
ج) گوارش :
سعی درالقای استفراغ نکنید . cc ۲۰۰-۱۰۰ آب یا شیر بدهید . شارکول فعال را استفاده نکرده و سعی در خنثی کردن محتویات معده نکنید .
هرگزدر فردی که هوشیاری کامل ندارد ازطریق دهانی چیزی ندهید .
رسیدگی پزشکی باید فورا شروع شود .
د) تنفس :
فرد بیماررا به هوای تازه و آزاد ببرید . اگر بیمار تنفس ندارد ، تنفس مصنوعی بدهید .
اگربیمار سخت نفس می کشد به او اکسیژن بدهید . سریعا مراقبت پزشکی راشروع کنید .
