صابون (Soap) چربی زدا و صابون‌ها را می‌توان از هیدرولیز قلیایی چربی‌ها و روغن‌های طبیعی (استر اسیدهای چرب با گلیسرول) مانند پیه، روغن‌های نارگیل، زیتون، نخل و تالو تهیه کرد که این واکنش به نام فرایند صابونی شدن (Saponification) موسوم است:
C3H5(OOCR)3 + 3NaOH → 3NaOOCR+C3H5(OH)3
باید توجه داشت که در روش‌های جدید، از هیدرولیز مستقیم چربی‌ها بوسیله آب در دمای زیاد استفاده می‌شود. تصفیه و ایزولاسیون اسیدهای چرب برای ساخت صابون، یک فرایند پیوسته است.
از نقطه نظر شیمیایی، صابون‌ها، نمک‌های فلزی اسیدهای چرب (اسیدهای کربوکسیلیک) راست زنجیر با حدود 10-18 اتم کربن می‌باشند.
با اینکه همه نمک‌های فلزی اسیدهای چرب، صابون هستند، اما تنها نمک‌های قلیایی مانند (سدیم و پتاسیم) در آب حل می‌شوند و خاصیت پاک‌کنندگی دارند, اما نمک‌های فلزهای قلیایی خاکی (مانند کلسیم و منیزیم و..) در آب حل نمی‌شوند.
چربی زدا و صابون‌ها
از این رو صابون‌های معمولی در آب سخت در مجاورت یون‌های کلسیم و منیزیم رسوب می‌کنند. به این ترتیب صابون خوب کف نمی‌کند و خاصیت پاک کنندگی خود را از دست می‌دهد. نمک‌های آلومینیوم اسیدها نیز در آب نامحلول و در روغن‌ها محلول هستند و از این ماده، در چربی‌های نرم کننده، رنگ، روغن جلا و ضد آب کردن مواد استفاده می‌شود. نمک اسیدهای فلزات سنگین مانند کبالت یا مس نیز بعنوان ماده خشک کننده در رنگ‌های ساختمانی و جوهر، قارچ کش‌ها و مواد ضد آب استفاده می‌شود. کیفیت و مرغوبیت صابون، به نوع چربی روغن بکار رفته بستگی دارد. لذا از خالص ترین و بی‌بو ترین آنها استفاده می‌گردد. علاوه‌بر چربی و قلیا مواد افزودنی دیگری هم در فرمولاسیون صابون وارد می‌شوند. این مواد عبارتند از:
- مواد جلوگیری کننده از اکسیداسیون مثل تری اتانول، آمین اولئات
- مواد جلوگیری کننده از فساد صابون مانند دی سیانو دی آمیدو سدیم سولفانیلات
- روغن‌های معطره برای ایجاد بوی خوب صابون و غیره