کاربردهای بنزوات سدیم
بنزوات سدیم یک ماده نگهدارنده برای برخی از محصولات بسته بندی شده و محصولات مراقبت شخصی برای افزایش طول عمر مفید آن ها است.
بعضی از مردم ادعا می کنند که این ماده یک افزودنی بی ضرر است، اما بعضی دیگر آن را به سرطان و سایر مشکلات بهداشتی مرتبط می دانند.
این مقاله مرورکلی از بنزوات سدیم،از جمله استفاده ونگرانی های احتمالی استفاده از آن را برای شما شرح می دهد.
بنزوات سدیم چیست؟
بنزوات سدیم به عنوان یک ماده نگهدارنده مورد استفاده در غذاهای فرآوری شده و نوشیدنی ها می باشد. هرچند که چندین کاربرد دیگر هم دارد.این ماده یک پودر کریستالی بی بو است که با ترکیب اسید بنزوئیک و سدیم هیدروکسید به بنزوات تبدیل می شود.
ترکیب بنزوئیک اسید با هیدروکسید سدیم
بنزوئیک اسید یک ماده نگهدارنده می باشد و ترکیب آن با هیدروکسید سدیم باعث حل بهترآن در محصولات می شود.
نحوه تولید
بنزوات سدیم به طور طبیعی ساخته نمی شود اما بنزوئیک اسید به صورت طبیعی در بسیاری از گیاهان از جمله دارچین، میخک، گوجه فرنگی، انواع توت ها، آلو، سیب و زغال اخته یافت می شود. بعلاوه، برخی از باکتری ها نیز هنگام تخمیر محصولات لبنی مانند ماست، اسید بنزوئیک تولید می کنند.
کاربردهای بنزوات سدیم
گذشته از استفاده آن در مواد غذایی و نوشیدنی های فرآوری شده، این ماده در برخی داروها، لوازم آرایشی، محصولات مراقبت شخصی و محصولات صنعتی نیز اضافه می شود. در اینجا نگاهی دقیق تر به عملکردهای مختلف آن خواهیم داشت.
کاربردهای بنزوات سدیم در غذاها و نوشیدنی ها
بنزوات سدیم اولین ماده نگهدارنده تایید شده توسط FDA در مواد غذایی است و هنوز هم یک ماده افزودنی غذایی مورد استفاده در بسیاری از غذاها است. این طبقه بندی به عنوان کلی شناخته شده به عنوان ماده ایمن (GRAS) طبقه بندی می شود، به این معنی که متخصصان هنگام استفاده از آن به عنوان افزودنی، آن را بی خطر می دانند.
بنزوئیک اسید معمولاً به دلیل حلالیت در آب ، مستقیماً مورد استفاده قرار نمی گیرد. غلظت آن به عنوان ماده نگهدارنده مواد غذایی توسط FDA در ایالات متحده به ۰/۱ درصد از وزن بدن انسان محدود می شود.
علت استفاده از سدیم بنزوات در مواد غذایی
این ماده رشد باکتری های مضر و میکروب های موجود در مواد غذایی را مهار می کند، بنابراین باعث جلوگیری از فساد می شود. این ماده به ویژه در ماندگاری غذاهای اسیدی موثر است، بنزوات سدیم به عنوان یک ماده افزودنی غذایی در سطح بین المللی مورد تأیید می باشد و به شماره شناسه 211 به آن اختصاص داده می شود.
به عنوان مثال، در محصولات غذایی اروپا به عنوان E211 ذکر شده است!بنابراین، این ماده در غذاهایی مانند آب لیمو، ترشی ، ژله ،انواع سس و سایر چاشنی ها استفاده می شود.
بیشترین کاربرد آن در غذاهایی مانند سس سالاد، نوشیدنی های گازدار، مربا و آب میوه ،ترشی، چاشنی ها است.
کاربردهای بنزوات سدیم در صنعت دارویی
بنزوات سدیم به عنوان ماده نگهدارنده در برخی داروهای بدون نسخه به ویژه در داروهای مایع مانند شربت سرفه استفاده می شود. می تواند در تولید قرص نیز موثر باشد و باعث قابل هضم شدن قرص ها می شود، و کمک می کند تا پس از خوردن آنها سریع در بدن تجزیه شود.
مقادیر بیشتری از بنزوات سدیم برای درمان سطح بالای آمونیاک خون نیز تجویز می شود.
آمونیاک یک ماده جانبی برای تجزیه پروتئین است و ممکن است در برخی شرایط پزشکی سطح خون، خطرناک شود!
استفاده های دیگر سدیم بنزوات
بنزوات سدیم معمولاً به عنوان ماده نگهدارنده در لوازم آرایشی و لوازم شخصی مانند محصولات مو، دستمال مرطوب بچه و دهانشویه مورد استفاده قرار می گیرد. همچنین دارای مصارف صنعتی نیز می باشد و یکی از مهمترین کاربردهای آن جلوگیری از خوردگی و خنک کننده های موتورهای اتومبیل است!
از بنزوات به عنوان تثبیت کننده موثر در تقویت و استحکام برخی از انواع پلاستیک ها استفاده شود.
مشکلات بهداشتی احتمالی
بعضي از افراد معمولاً نسبت به تمام مواد افزودني شيميايی از جمله بنزوات سديم نظرات منفی دارند و بر این عقیده هستند که این مواد سرطان زا هستند، ولی مطالعات مقدماتی در مورد ایمنی آن سوالاتی را ایجاد می کند، اما تحقیقات بیشتری لازم است.
سلامت و امنیت در انسان
در ایالات متحده، بنزوات سدیم معمولاً توسط سازمان غذا و دارو به عنوان ماده ایمن (GRAS) شناخته می شود.
گربه ها نسبت به موش ها تحمل کمتری نسبت به بنزوئیک اسید و نمک های آن دارند.
فرایند بنزوات در بدن انسان
بدن انسان با ترکیب بنزوات سدیم با گلیسین به سرعت به هیپوریک اسید تجربه و سپس دفع می شود.سوخت و ساز بدن برای این کار با تبدیل بنزوات توسط بوتیرات-CoA لیگاز به یک محصول واسطه،
بنزوئیل-CoA ،آغاز می شود که سپس توسط گلیسین N-acyltransferase به اسید هیپوریک متابولیزه می شود.
ارتباط با بنزن در نوشابه ها
در ترکیب با اسید اسکوربیک ( ویتامین C)،بنزوات ممکن است بنزن را تشکیل دهند.
چهار سطح بنزن بالاتر از 5 ppb حداکثر میزان آلاینده تعیین شده توسط آژانس حفاظت از محیط زیست برای آشامیدنی آب بود.
بیشتر نوشیدنی هایی که بالاتراز حد آزمایش شده اند دوباره تنظیم شده و متعاقباً زیر حد ایمنی آزمایش شده اند. گرما ، نور و ماندگاری می تواند میزان تشکیل بنزن را افزایش دهد.
ارتباط آن با بیش فعالی
تحقیقات منتشر شده در سال 2007 برای آژانس استاندارد مواد غذایی بریتانیا (FSA) نشان می دهد که برخی از رنگهای مصنوعی، هنگامی که با بنزوات سدیم ترکیب شده اند ، ممکن است با رفتار بیش فعالی مرتبط باشند. نتایج در مورد بنزوات سدیم متناقض بودند،بنابراین FSA مطالعه بیشتر را توصیه کرد.
کاربردهای بنزوات سدیم
سازمان استاندارد مواد غذایی نتیجه گیری کرد که افزایش مشاهده شده در رفتار بیش فعالی، در صورت واقعی بودن آن بیشتر به رنگ های مصنوعی مربوط می شود تا بنزوات سدیم.
نویسنده این گزارش،اظهار داشت : نتایج حاکی از آن است که مصرف برخی از مخلوط های رنگ های غذایی مصنوعی و نگهدارنده بنزوات سدیم با افزایش رفتار بیش فعالی در کودکان همراه است.
به یک عامل بالقوه سرطان تبدیل می شود
نگرانی بزرگ در مورد استفاده از بنزوات سدیم، توانایی آن در تبدیل به بنزن، یک ماده سرطان زا شناخته شده است.
بنزن می تواند در نوشابه و نوشیدنی های دیگری که حاوی بنزوات سدیم و ویتامین C هستند تشکیل شود.
نکته قابل توجه این که نوشیدنی های رژیمی بیشتر مستعد تشکیل بنزن هستند، زیرا قند موجود در سدیم های معمولی و نوشیدنی های میوه ای ممکن است تشکیل آن را بیشتر کند.سایرعوامل محیطی مانند قرار گرفتن در معرض گرما و نور می توانند سطح بنزن را افزایش دهند.
آیا بنزن موجود در نوشیدنی ها خطرناک است؟
FDA تحلیل های جدیدتری منتشر نکرده اما اظهار داشته سطح پایین بنزن در نوشیدنی ها بی خطرهستند. مطالعات طولانی مدت که به بررسی رابطه بین مصرف مرتب بنزن و خطر ابتلا به سرطان وجود دارد
می پردازند.
سایر نکات بهداشتی استفاده از سدیم بنزوات
مطالعات مقدماتی سایر خطرات احتمالی بنزوات سدیم را ارزیابی کرده است که عبارتند از:
التهاب: طبق مطالعات بنزوات سدیم مسیرهای التهابی در بدن را به نسبت مستقیم با میزان مصرف شده فعال كند.
اختلال کمبود توجه بیش فعالی : یک مطالعه از دانشجویان، ADHD را با مصرف بیش از حد بنزوات سدیم در نوشیدنی ها مرتبط کرده است. این ماده افزودنی در برخی از مطالعات با کودکان به بیش فعالی یا ADHD ارتباط یافته است!
استرس اکسیداتیو:طبق مطالعات هرچه غلظت بنزوات سدیم بیشتر باشد رادیکالهای آزاد بیشتری ایجاد می شوند.
رادیکال های آزاد می توانند به سلول های شما آسیب رسانده و خطر بیماری مزمن را افزایش دهند.
آلرژی: افرادکمی ممکن است بعد از مصرف غذاها یا استفاده از محصولات مراقبت شخصی که حاوی بنزوات سدیم هستند،واکنش های آلرژیک مانند خارش و تورم را تجربه کنند.
مزایای استفاده های دارویی بنزوات سدیم
در دوزهای بالاتر، این ماده به درمان برخی از بیماری ها کمک می کند. مانند افراد مبتلا به بیماری کبد یا مبتلا
به اختلالات ارثی، که در شرایط خاص دفع آمونیاک از طریق ادرار به درستی انجام نمی شود.
علاوه بر این ها دانشمندان روش هایی را شناسایی کرده اند که بنزوات سدیم می تواند دارای اثرات دارویی باشد.
سایر بیماری های احتمالی و خواص دارویی بنزوات سدیم
اسکیزوفرنی: در یک مطالعه در مبتلایان به اسکیزوفرنی، روزانه 1000 میلی گرم بنزوات سدیم در کنار داروهای استاندارد استفاده شد.
این عمل علائم راتا 21 درصد در مقایسه با داروی اصلی کاهش می دهد.
مولتیپل اسکلروز (MS): طبق مطالعات بنزوات ممکن است پیشرفت بیماری MS را آهسته تر کند.
که ممکن است شامل تحریک تولید میلین، پوشش عصبی محافظ آسیب دیده در بیماری MS باشد.
افسردگی: در یک مطالعه، یک مرد مبتلا به افسردگی، روزانه 500 میلی گرم بنزوات سدیم به آن دادند.
علائم 64٪ بهبود یافته و اسکن های MRI بهبود ساختار مغز مربوط به کمتر شدن افسردگی را نشان می داد.
اختلال ترس: هنگامی که یک زن مبتلا به اختلال ترس که با اضطراب وتپش قلب همراه است را روزانه 500 میلی گرم بنزوات سدیم دادند، علائم ترس وی در شش هفته 61٪ کاهش یافت.
عوارض جانبی استفاده زیاد دارویی از سدیم بنزوات
با وجود مزایای زیاد، بنزوات سدیم می تواند عوارض جانبی مانند تهوع، استفراغ و درد شکم نیز داشته باشد.
علاوه بر این، دوزهای دارویی بنزوات سدیم ممکن است بدن آمینو اسید کارنیتین را که نقش مهمی در تولید
انرژی دارد، از بین ببرد.
به همین دلایل، بنزوات سدیم فقط در دوزهای کنترل شده و با نظارت پزشک، به عنوان داروی تجویز شده
باید مصرف شود.
شرکت آراکس شیمی یکی از معتبر ترین شرکت های تولیدکننده سود پرک و آلومینیوم سولفات می باشد.
منبع: www.healthline.com